Nereden Ba■lamal²?

Yⁿzⁿnden, tipinden anlad²≡²m kadar² ile bir ⁿniversite bitirmi■, ⁿniversitede Internet ile ha■²r ne■ir olmu■ bir τocuktu bu, her ne kadar τocukluk τa≡²n² τoktan geτmi■ olsa da. Ancak Internet ⁿzerinde ara■t²rma yapmaya ili■kin bilgisi Web, search, s÷rf ve browser kelimelerinin birle■ince ortaya τ²kard²≡² anlams²z birliktelikten, kopuk boz-yap parτalar²ndan ileri gidemiyordu. ' Arkana yaslan evlat' dedim ' ╓nce sana Internet ⁿzerinde ara■t²rma yapmaya ba■lamadan ÷nce bilmen gereken baz² alt²n kurallardan bahsedeyim' . Bir sigara yakt²m, kahvemden bir f²rt τektim ve anlatmaya ba■lad²m...

Rehberler ve Arama Motorlar²
ADINI orada burada s²kτa duymu■ oldu≡unuz Yahoo, Magellan gibi web rehberleri (web directories) kartoteks'lere benzerler. Her ■eyi kendi iτlerinde kategorilere g÷re (Spor, E≡lence, Bilgisayarlar vs..) ay²rarak indekslerler. Bir web rehberinde ilgilendi≡in bir kategori buldu≡unda daha iτlere do≡ru inersin, inersin ve arad²≡²n bilgiyi iτerdi≡ini tahmin etti≡in bir sitenin ' link'ine t²klars²n. Arama macerana bu sitenin iτinde devam edersin. ╟o≡u web rehberinde ayr²ca link'lerin yan²nda k²sa aτ²klamalar bulunur. B÷ylece t²klamadan ÷nce bu sitenin iτeri≡i hakk²nda bilgi alabilir ve bo■u bo■una seni ilgilendirmeyen bilgileri iτeren bir siteye girip vakit kaybetmezsin.

Uzun konu■may² sevmem evlat: K²sacas² web rehberleri arad²≡²n bilgiye temel ba■l²klar yolu ile ula■mana imkan veren basit araτlard²r. E≡er genel bir konu hakk²nda bilgi almak istiyor ve nereden ba■layaca≡²na bir tⁿrlⁿ karar veremiyorsan - ki, Internet'te yeni olan pek τok kullan²c² bu gibi dertlerden muzdariptir - web rehberleri sana oldukτa yard²mc² olacakt²r.

Uzun konu■malar sonucunda hep bu hatay² yapar²m: Sigaram² unuturum, parmaklar²m²n aras²nda yanmaya devam eder. Ve en sonunda da parmaklar²m² yakar huzur iτinde. ▐u anda da ÷yle oldu. Kavrulan parmaklar²m²n ac²s²yla sigaray² elimden att²m, yerde ayakkab²m²n topu≡u ile ezdim. Daha sonra da birkaτ dakika dudaklar²m²n aras²ndan yⁿkselen kⁿfⁿrlerden g÷zleri fal ta■² gibi aτ²lan mⁿ■terimi sakinle■tirmeye τal²■t²m. Daha sonra aτ²klamalar²ma devam ettim.

▐imdi dinle k²z²m! Web rehberleri ' SiberUzay' ad²n² verdi≡imiz Internet dⁿnyas²ndaki web sayfalar²n²n oldukτa az bir k²sm²n² kapsayabiliyorlar, indeksleyebiliyorlar. Bu yⁿzden ak²ll² firmalar oturup ' arama motorlar²' ad² verilen ÷zel siteler ve programlar geli■tiriyorlar. Madem yeri geldi, arama motorlar²na da k²saca bir de≡ineyim.

AltaVista, HotBot, Lycos gibi adlar² telaffuz etmeye ba■lay²nca Internet arama motoru diyerek neleri kastetti≡imi anlayacaks²n. Bu sitelere ba≡lan²r ve aramak istedi≡in konu ile ilgili bir kaτ s÷zcⁿk girersin. Arama motoru daha ÷nceden olu■turulmu■ olan veri taban²nda arad²≡²n kelimeleri iτeren kay²tlar ⁿzerinde bir inceleme yapar ve sonuτta elde etti≡i bilgileri ⁿzerine t²klanabilen link'ler biτiminde ekran²na geri d÷ndⁿrⁿr. Arama motorlar² kay²tlar²n² gⁿncel olarak tutabilmek iτin ÷rⁿmcek (spider) ve robotlardan (bots) yararlan²rlar. ╓rⁿmcekler asl²nda Internet ⁿzerinde otomatik olarak gezinen kⁿτⁿk s÷rfτⁿ programc²klard²r. Bⁿtⁿn web sitelerine girerler, her yere t²klarlar ve elde ettikleri bilgileri arama motorunun veri taban²na uygun bir ■ekilde eklerler. Bir ÷rⁿmcek veya robot ne kadar h²zl² τal²■²yorsa, web'in iτeri≡ini o kadar gⁿncel yakalayabiliyor demektir. ▌■te bu yⁿzden, arama motorlar²n²n iτeri≡i web rehberlerinden τok daha fazlad²r. Ancak aramay² iyi bilmek gerekir. Yoksa, kay²tlar τok bⁿyⁿk veri tabanlar² olu■turdu≡u iτin, arad²≡²n bilgiyi bulana kadar binlerce ' link'in aras²nda kaybolabilirsin.

Araman²n dayan²lmaz hafifli≡i

ALTAVISTA ALL IN ONE DEJANEWS EXCITE INFOSEEK GUIDE

LYCOS METACRAWLER POINT YAHOO!

╓nemli not: Yukar²daki arama servisleri dergidekilerin τok k²s²tl² bir b÷lⁿmⁿnⁿ olu■turmaktad²r. Tⁿm arama servisleri ve aτ²klamalar²n² dergide bulabilirsiniz.